Ubuntu: Τι είναι και σε ποιους απευθύνεται η Linux διανομή;

Οι τελευταίες εκδόσεις του Ubuntu δεν έχουν καμία σχέση με το παρελθόν, καθώς πλέον είναι μια σταθερή Linux διανομή που έρχεται προ-εγκατεστημένη σε εκατοντάδες laptops και σταθερούς υπολογιστές, και δεν είναι αυτό που θυμάσαι στο σχολείο.

Συνήθως, η πρώτη επαφή που έχει ένας άνθρωπος με το Ubuntu, είναι είτε από κάποιον παλιό υπολογιστή στην αίθουσα της πληροφορικής, είτε επειδή του το πρότεινε κάποιος φίλος ή γνωστός. Αν είσαι από τους άτυχους που πέτυχαν για πρώτη φορά την διανομή στους παλιούς υπολογιστές του σχολείου τους, τότε πιθανότατα να μην έχεις την αναπτύξει την καλύτερη κριτική για την συγκεκριμένη διανομή. Παρόλα αυτά, σε εκείνους τους υπολογιστές ακόμα και τα Windows ήταν ανημέρωτα και καθυστερούσαν, αλλά λίγοι έπαψαν να τα χρησιμοποιούν. Γιατί όμως;

Χρησιμοποιώ το Linux σε καθημερινή βάση για πάνω από μια δεκαετία τώρα. Έχω χρησιμοποιήσει πάρα πολλές διαφορετικές διανομές και περιβάλλοντα, κι ενώ έχω μείνει σταθερά με το Manjaro Linux τα τελευταία χρόνια, το Ubuntu συνεχίζω να το βλέπω και να το χρησιμοποιώ αρκετά συχνά σε διάφορους υπολογιστές και laptops. Άλλες φορές, λατρεύω να βλέπω τι έχουν φέρει οι νέες εκδόσεις της διανομής και την εγκαθιστώ για λίγες ημέρες – όπως έκανα και αυτή τη φορά.

Το συγκεκριμένο review του Ubuntu βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στις δικές μου απόψεις, βάση της χρήσης που έκανα με τη διανομή και βάση της εμπειρίας μου πάνω στο Linux.

Διάβασε επίσης: Εγκατάσταση του Ubuntu μαζί με τα Windows σε PC ή laptop

Τι είναι το Ubuntu;

Το Ubuntu είναι ένα ολοκληρωμένο Linux λειτουργικό σύστημα το οποίο διατίθεται προς όλους, παρέχοντας μια τεράστια κοινότητα από ανθρώπους. Η “ιδεολογία” του Ubuntu αλλά και της κοινότητας του είναι απλή: “το λογισμικό θα έπρεπε να παρέχεται δωρεάν και με όλα τα απαραίτητα εργαλεία για ανθρώπους με προβλήματα αναπηρίας, σε κάθε γλώσσα και για κάθε χρήση.”

• Το Ubuntu θα παρέχεται για πάντα δωρεάν και δεν υπάρχει κάποια επιπλέον χρέωση για τις εταιρικές εκδόσεις (enterprise editions).
• Το Ubuntu είναι διαθέσιμο σε εκατοντάδες γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών και αγγλικών, έτσι ώστε να μπορεί να το χρησιμοποιεί ο καθένας.
• Η διανομή ενημερώνεται και αναπτύσσεται συνεχώς, παρέχοντας LTS (Long Term Support) εκδόσεις με 5 χρόνια υποστήριξης, καθώς επίσης και non-LTS εκδόσεις με 9 μήνες υποστήριξη.
• Το Ubuntu υποστηρίζει πλήρως τις αρχές του ανοικτού κώδικα και έτσι προωθεί και στηρίζει οποιοδήποτε open source λογισμικό δημιουργείτε για το Linux, αλλά με τις προϋποθέσεις της Canonical.

Η διανομή – εφόσον το επιλέξει ο χρήστης κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης – έρχεται επίσης με βασικά προ-εγκατεστημένα προγράμματα, όπως media players για την αναπαραγωγή πολυμέσων (πιο συγκεκριμένα το Rhythm Box για μουσική), προγράμματα περιήγησης για το σερφάρισμα στο διαδίκτυο (Firefox), κειμενογράφους και σουίτες προγραμμάτων (LibreOffice), καθώς επίσης και με email clients (Thunderbird), προγράμματα για προγραμματιστές, λογισμικό για web servers και πολλά-πολλά ακόμα.

Το λειτουργικό σύστημα έρχεται επίσης προ-εγκατεστημένο σε αρκετά μοντέλα laptops από διαφορετικές κατασκευάστριες εταιρείες, με τη δημοφιλέστερη να είναι η Dell. Η διανομή υποστηρίζει επίσης μια τεράστια γκάμα από hardware, που σημαίνει πως ό,τι συσκευή και αν χρησιμοποιείς, κατά πάσα πιθανότητα το Ubuntu θα είναι συμβατό.

Διαθέσιμα προγράμματα και εφαρμογές

Για τους περισσότερους ανθρώπους, το να αντικαταστήσουν το τωρινό λειτουργικό τους σύστημα ή απλά να ελέγξουν ένα καινούργιο, είναι μια περίπλοκη διαδικασία. Αν και το Linux έχει σημειώσει σημαντική βελτίωση την τελευταία δεκαετία, υπάρχουν ακόμα αρκετά προγράμματα και εφαρμογές που δεν είναι διαθέσιμα ακόμα. Αυτό σημαίνει πως αρκετά μεγάλα προγράμματα θα χρειαστεί να τα αντικαταστήσεις με άλλα δωρεάν και ανοικτού κώδικα.

Για παράδειγμα, δεν θα βρεις διαθέσιμη την σουίτα προγραμμάτων της Adobe, ούτε τα Microsoft Office, αλλά θα βρεις άλλα δωρεάν εναλλακτικά προγράμματα που παρέχουν τις ίδιες δυνατότητες (σχεδόν). Για να σε βοηθήσω να εντοπίσεις πιο γρήγορα μερικές γνωστές εναλλακτικές, έφτιαξα παρακάτω μια λίστα με τα δημοφιλέστερα προγράμματα για τα Windows και το macOS τα οποία μπορείς να τα αντικαταστήσεις με άλλα στο Linux.

Μερικά από αυτά είναι τα παρακάτω:

• Αντί για το Photoshop χρησιμοποίησε το GIMP.
• Αντί για το Lightroom χρησιμοποίησε το DarkTable.
• Αντί για το Illustrator χρησιμοποίησε το Inkscape.
• Αντί για το After Effects χρησιμοποίησε το Natron.
• Αντί για το Premiere χρησιμοποίησε το Davinci Resolve.
• Αντί για το Audition χρησιμοποίησε το Audacity.
• Αντί για τα Microsoft Office χρησιμοποίησε τα WPS Office ή Libre Office.
• Αντί για το Windows Media Player χρησιμοποίησε το VLC.
• Αντί για χρησιμοποίησε το Cinema 4D ή το 3DS Max χρησιμοποίησε το Blender.

Αρκετές εφαρμογές θα τις βρεις προ-εγκατεστημένες ανάλογα με την διανομή που θα εγκαταστήσεις, καθώς επίσης και κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης του Ubuntu, όπου θα σου ζητηθεί να επιλέξεις μεταξύ της normal ή minimal εγκατάστασης. Ως προεπιλεγμένο πρόγραμμα περιήγησης είναι ο Firefox, το Thunderbird για τα emails, τα LibreOffice ως σουίτα προγραμμάτων, το Rhythm Box ως music player, το Shotwell για τη προβολή και επεξεργασία των φωτογραφιών, μεταξύ άλλων εργαλείων.

Μιας και το πρόγραμμα περιήγησης (web browser) είναι και αυτό που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι άνθρωποι, στο Ubuntu (και σε κάθε άλλη διανομή) θα τους βρεις σχεδόν όλους διαθέσιμους. Αν και ο Firefox έρχεται προ-εγκατεστημένος, μπορείς εύκολα να τον αντικαταστήσεις με τον Chrome, Vivaldi, Opera, Brave, Microsoft Edge κ.α. Για τους λάτρεις της μουσικής, το Spotify είναι επίσης διαθέσιμο.

Σχεδιασμός και μορφοποίηση του Ubuntu

Με κάθε νέα μεγάλη έκδοση, το Ubuntu πλησιάζει ολοένα και περισσότερο στο να γίνει μια πανέμορφη εναλλακτική λύση για κάθε άνθρωπο. Αν και το γραφικό περιβάλλον που θα επιλέξει ο κάθε χρήστης παίζει καθοριστικό ρόλο για τον σχεδιασμό και τον τρόπο εμφάνισης μιας Linux διανομής, θα εστιάσω στο GNOME καθώς είναι το προεπιλεγμένο γραφικό περιβάλλον με το οποίο έρχεται το Ubuntu.

Αν και δεν μπορείς να το συγκρίνεις ακόμα με τον σχεδιασμό του macOS, ο οποίος φαίνεται να είναι ο μοναδικός ολοκληρωμένος αυτή την στιγμή, το Linux σου δίνει την δυνατότητα να το κάνεις ολόιδιο με τη χρήση επιπρόσθετων themes και εικονιδίων. Δεν θα κάνω συγκρίσεις βέβαια με το Fluent Design σχεδιασμό της Microsoft, καθώς είναι ακόμα ελλιπής σε πολλά σημεία των Windows 10 αλλά και των Windows 11.

Ο προεπιλεγμένος σχεδιασμός του Ubuntu στο GNOME γραφικό περιβάλλον παρόλα αυτά είναι μινιμαλιστικός, εύχρηστος και ιδιαίτερα ευχάριστος και ξεκούραστος για τα μάτια. Αυτή την στιγμή που γράφεται το άρθρο, το Ubuntu παρέχει επίσης την δυνατότητα να αλλάξεις μεταξύ του light και dark mode, παρέχοντας παράλληλα και ένα theme που είναι κάτι μεταξύ των δυο επιλογών.

Σε αντίθεση με τα Windows και το macOS, στο Linux έχεις περισσότερες δυνατότητες να μορφοποιήσεις το λειτουργικό σύστημα με εκατοντάδες διαφορετικούς τρόπους, είτε αλλάζοντας το theme ή τα εικονίδια, είτε προσθέτοντας widgets στην επιφάνεια εργασίας ή τις μπάρες εργασιών, είτε νέα docks, είτε οτιδήποτε άλλο θελήσει ένας χρήστης. Μπορείς ακόμα να προσθέσεις ή να αφαιρέσεις εφέ, ενώ αν γνωρίζεις τα βασικά από CSS κώδικα, θα έχεις την δυνατότητα να μορφοποιήσεις κάθε κομμάτι της διανομής με όποιον τρόπο επιθυμείς.

Όπως προανέφερα, ωστόσο, το γραφικό περιβάλλον που θα επιλέξει να εγκαταστήσει ο κάθε χρήστης παίζει καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση και τον τρόπο λειτουργίας. Άλλα flavours του Ubuntu, όπως το Kubuntu για παράδειγμα που χρησιμοποιεί το KDE ως προεπιλεγμένο γραφικό περιβάλλον, είναι μια εξαιρετική εναλλακτική του GNOME που παρέχει επίσης εξαιρετικές δυνατότητες και τρόπους μορφοποίησης.

Ubuntu και Gaming: Διαθεσιμότητα και ταχύτητες

Κάποτε, το gaming στο Linux ήταν μια περίπλοκη, δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία, η οποία απαιτούσε να λύσεις πολλά προβλήματα προτού καταφέρεις να τρέξεις ένα παιχνίδι στο λειτουργικό σύστημα. Από το 2012 ωστόσο, όταν το Steam κυκλοφόρησε για το Linux, το gaming έχει γίνει μια ιδιαίτερα πιο απλοϊκή και ευχάριστη διαδικασία.

Ειδικότερα την τελευταία πενταετία, το gaming στο Linux έχει αλλάξει δραματικά, ενώ υπάρχει συνεχώς ραγδαία εξέλιξη στον τρόπο με τον οποίο τρέχουν τα παιχνίδια στο λειτουργικό σύστημα. Αυτή την στιγμή, υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες διαθέσιμα games στο Linux μέσω του Steam, τα οποία είναι όλα συμβατά. Φυσικά, υπάρχουν ακόμα μεγάλη τίτλοι οι οποίοι δεν είναι συμβατοί, αλλά κάθε μέρα βλέπουμε νέα παιχνίδια να κάνουν την εμφάνιση τους.

Διάβασε επίσης:

• Κουίζ Γενικών Γνώσεων: Τα 5 καλύτερα κουίζ για το 2022
• Γιατί αξίζει (και δεν αξίζει) να παίζεις GTA 5 Online το 2022
• GTA 6 νέα, φήμες και ενημερώσεις από την Rockstar
• Steam vs. Epic Games: Ποιος είναι ο καλύτερος Gaming Client;
• Πόση RAM χρειάζεσαι για Gaming το 2022;

Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να κατεβάσεις και να εγκαταστήσεις το Steam στο Ubuntu και στη συνέχεια να ενεργοποιήσεις από τις ρυθμίσεις το Proton, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη συμβατότητα των παιχνιδιών στο Linux. Ακόμα όμως και με το Proton, δεν είναι όλοι οι τίτλοι διαθέσιμοι, αλλά θα βρεις μια τεράστια γκάμα που κατά πάσα πιθανότητα θα σε αφήσει ευχαριστημένο/η.

Για ορισμένους υπολογιστές με συγκεκριμένο hardware ή NVIDIA κάρτες γραφικών, ίσως χρειαστεί να κάνεις ορισμένες αλλαγές στα drivers και να ελέγξεις ποιος παρέχει την καλύτερη συμβατότητα, λειτουργικότητα και απόδοση. Τέλος, αν βάλεις μια ελαφριά και γρήγορη Linux διανομή, θα δεις φυσικά και καλύτερη απόδοση στα περισσότερα games καθώς το λειτουργικό σύστημα θα απαιτεί λιγότερους πόρους για να τρέχει.

Αξίζει να το χρησιμοποιείς ως προεπιλεγμένο λειτουργικό σύστημα;

Αν αναρωτιέσαι για ποιους είναι το Ubuntu και αν είναι η σωστή Linux διανομή για εσένα, τότε παρακάτω αναλύω λίγο πιο λεπτομερώς για ποιους προορίζεται καλύτερα.

Το Ubuntu είναι ιδανικό για:

• Προγραμματιστές που μόλις ξεκίνησαν να μαθαίνουν και να γράφουν κώδικα και αναζητούν για μια σταθερή διανομή με όλα τα απαραίτητα εργαλεία και προγράμματα.
• Ενθουσιώδης χρήστες που θέλουν να ασχοληθούν με το Linux και να χρησιμοποιήσουν για αρχή μια εύχρηστη και απλή διανομή.
• Παλιούς και καινούργιους υπολογιστές που δεν έχουν λειτουργικό σύστημα ή θέλεις να αντικαταστήσεις τα Windows με μια Linux διανομή.
• Υπολογιστές και laptops που χρησιμοποιούνται από ανήλικα παιδιά και θέλεις να έχουν πάντοτε την πλήρη ασφάλεια και ιδιωτικότητα.
• Μεγαλύτερη ασφάλεια και ιδιωτικότητα, αποφυγή όλων των κλασικών ιών και malware που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, καθώς επίσης και για να μην στέλνονται σε τρίτους τα προσωπικά σου δεδομένα και η χρήση που κάνεις με το λειτουργικό σου σύστημα.
• Παλιούς υπολογιστές που το hardware τους έχει χαμηλές επιδόσεις σε λειτουργικά συστήματα όπως τα Windows και το macOS.

Δεν συστίνω το Ubuntu για:

• Παθιασμένους gamers που θέλουν κάθε παιχνίδι να τρέχει με τις ύψιστες αποδόσεις και να έχει πάντοτε συμβατό hardware με κάθε λογισμικό.
• Φανατικούς linuxάδες που θέλουν να διαμορφώνουν σε μεγάλα επίπεδα τη διανομή ή να ασχοληθούν επαγγελματικά με τον προγραμματισμό.
• Χρήστες που αναζητούν συνεχώς εφαρμογές και προγράμματα και χρειάζονται package managers που υποστηρίζουν καταλόγους όπως το AUR του Arch Linux. Μια καλή εναλλακτική διανομή με πλήρης υποστήριξη για AUR, Snap και Flatpak λογισμικό.

Ίσως ο κυριότερος λόγος που δεν προτείνω το Ubuntu (και γενικότερα το Linux) για gaming είναι επειδή δεν θεωρώ πως είναι ακόμα έτοιμο για τον ενθουσιώδη gamer. Αν και υπάρχουν χιλιάδες διαθέσιμοι μικροί και μεγάλοι τίτλοι στο Linux μέσω του Steam, η συμβατότητα και η σταθερότητα δεν βρίσκονται ακόμα στο εκατό τοις εκατό – ή τουλάχιστον, δεν φτάνουν στο επίπεδο συμβατότητας που έχουν τα Windows.

Σύνοψη…

Το Ubuntu είναι μια καταπληκτική Linux διαμονή η οποία εστιάζει στο μέσο χρήστη και στην εύκολη εναλλαγή από άλλα λειτουργικά συστήματα. Αν και δεν θεωρώ πως είναι η πιο φιλική διαμονή για αρχάριους χρήστες, όχι τουλάχιστον όσο είναι το Linux Mint, Elementary OS, Zorin OS, μεταξύ άλλων που μοιάζουν περισσότερο με τα Windows η το macOS. Παρόλα αυτά, ένας αρχάριος χρήστης δεν θα δυσκολευτεί ιδιαίτερα για να μάθει πως να διαχειρίζεται το Ubuntu.

Εσύ ποια Linux διανομή χρησιμοποιείς; Έχεις χρησιμοποιήσει ποτέ το Ubuntu; Και αν ναι, ποιες είναι οι εντοπίσεις σου μέχρι στιγμής; Αν όχι, τι σε κρατάει απ’ το να δοκιμάσεις αυτή την πασίγνωστη Linux διανομή; Θα χαρώ να ακούσω τις απόψεις και τις εντυπώσεις σου στα σχόλια στο τέλος του άρθρου.