Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που πρέπει να κάνεις μετά από format του υπολογιστή έτσι ώστε να σιγουρευτείς πως θα έχεις τα απαραίτητα προγράμματα, τις σωστές ρυθμίσεις και έναν σταθερό αλλά και γρήγορο υπολογιστή.
Αν μόλις έκανες format αλλά παρατηρείς ότι ο υπολογιστής σου παραμένει αργός, αφότου δοκιμάσεις τα παρακάτω πράγματα, μπορείς επίσης να δεις και τον προηγούμενο οδηγό που έγραψα για το πως να κάνεις τα Windows 10 πιο γρήγορα με μερικές απλές αλλαγές και τροποποιήσεις. Μπορείς επίσης να διαβάσεις τον οδηγό για το πως να αφαιρέσεις τον κωδικό πρόσβασης από τα Windows 10.
Διάβασε επίσης:
Windows 10 Format – Δωρεάν κατέβασμα και εγκατάσταση
&
Format Υπολογιστή: Κατέβασμα και Εγκατάσταση Windows 11
Μιας και κάνω format σε υπολογιστές για πάνω από μια δεκαετία πλέον, μου είναι αρκετά ξεκάθαρα πλέον όλα τα βασικά βήματα που ακολουθώ μετά από κάθε format. Αν δυσκολεύεσαι ή είσαι αρχάριος και δεν γνωρίζεις τι πρέπει να κάνεις, τότε τα παρακάτω βήματα θα σε βοηθήσουν να δώσεις ζωή στα φρέσκα Windows σου.
Πράγματα που πρέπει να κάνεις μετά από format του υπολογιστή
Έχε κατά νου πως το συγκεκριμένο άρθρο να ανανεώνεται ανά τακτικά χρονικά διαστήματα με νέες οδηγίες, νέα προγράμματα και περισσότερα βήματα. Θα φροντίζω επίσης να αφαιρώ οποιονδήποτε σύνδεσμο δεν λειτουργεί, καθώς επίσης και να αλλάζω τα βήματα εφόσον χρειαστεί λόγο κάποιας νεότερης έκδοσης των Windows 10.
Αν θέλεις να παρακολουθείς συνεχώς για τα νέα άρθρα του blog, μπορείς να το προσθέσεις στους σελιδοδείκτες του browser σου, έτσι ώστε να μπαίνεις κάθε φορά με ένα μόλις κλικ.
1. Ενημέρωσε τα Windows 10 (με τον σωστό τρόπο)
Όταν κάνεις format τον υπολογιστή σου, το πρώτο και σημαντικότερο πράγμα που πρέπει να κάνεις είναι να ενημερώσεις το λειτουργικό σύστημα στην πιο πρόσφατη έκδοση του. Με τις ενημερώσεις, θα λάβεις επίσης όλους τους απαραίτητους drivers ώστε να λειτουργεί το λειτουργικό σύστημα με το hardware σου σωστότερα και αποτελεσματικότερα.
Για να ελέγξεις για νέες ενημερώσεις, άνοιξε το μενού της Έναρξης και κάνε κλικ στο εικονίδιο με το γρανάζι για να ανοίξεις τις Ρυθμίσεις.
Από εκεί, κατέβα προς τα κάτω και κάνε κλικ στην επιλογή “Ενημερώσεις και Ασφάλεια“.
Στην αμέσως επόμενη σελίδα, κάνε κλικ στην επιλογή “Έλεγχος ενημερώσεων” και περίμενε έως ότου τα Windows ολοκληρώσουν τον έλεγχο και ξεκινήσουν να κατεβάζουν και να εγκαθιστούν τις ενημερώσεις.
Μόλις όλες οι ενημερώσεις ολοκληρωθούν, κατά πάσα πιθανότητα θα σου ζητήσουν τα Windows να κάνεις επανεκκίνηση τον υπολογιστή. Μόλις τον κάνεις, ξανά πάνε στις Ενημερώσεις του λειτουργικού και ξανά πάτα για έλεγχο νέων ενημερώσεων. Θα χρειαστεί να κάνεις το ίδιο έως ότου τα Windows αναφέρουν πως το σύστημα είναι ενημερωμένο.
2. Ενημέρωσε τις εφαρμογές από το Microsoft Store
Μιας και αρκετοί χρήστες δεν το γνωρίζουν, μέσα από το Microsoft Store όχι μόνο μπορείς να εγκαθιστάς νέες εφαρμογές, όπως για παράδειγμα το Spotify, το Facebook Messenger, το Instagram, το Pinterest, το Twitter και εκατοντάδες άλλες, αλλά μπορείς επίσης να τις ενημερώνεις και στις πιο πρόσφατες εκδόσεις τους.
Είναι σημαντικό να κρατάς όλες τις εφαρμογές που έχεις εγκατεστημένες ενημερωμένες, καθώς κάθε νέα ενημέρωση διορθώνει τυχόν προβλήματα, ενισχύει την ασφάλεια, προσθέτει πολλές φορές νέα χαρακτηριστικά και επιλογές και πολλά ακόμα. Η ενημέρωση των εφαρμογών είναι υπόθεση μόλις μερικών κλικ.
Άνοιξε το Microsoft Store, κάνε κλικ στις τρεις τελίτσες που βρίσκονται τέρμα επάνω δεξιά και στη συνέχεια κάνε κλικ στην επιλογή “Ενημερώσεις“.
Στο νέο παράθυρο που θα μεταφερθείς, κάνε κλικ στο “Έλεγχος ενημερώσεων” και περίμενε έως ότου τα Windows 10 ελέγξουν για νέες ενημερώσεις, τις κατεβάσουν και τις εγκαταστήσουν.
3. Αφαίρεσε οτιδήποτε δεν χρειάζεσαι
Τα Windows 10 έρχονται με μπόλικο bloatware, δηλαδή με πολλές προ-εγκατεστημένες εφαρμογές που κατά πάσα πιθανότητα δεν θα τις χρησιμοποιήσεις ποτέ. Μπορείς να τις διαγράφεις όλες μια προς μια, ανοίγοντας το μενού της Έναρξης και κάνοντας δεξί κλικ και απεγκατάσταση, αλλά υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος.
Μιας και η Microsoft δεν μας επιτρέπει ακόμα να κάνουμε απεγκατάσταση όλες τις προ-εγκατεστημένες εφαρμογές, μπορείς να κατεβάσεις και να εγκαταστήσεις το IObit Uninstaller, ένα δωρεάν εργαλείο το οποίο θα σου επιτρέπει να κάνεις μαζικές απεγκαταστάσεις, καθώς επίσης και να διαγράφεις προ-εγκατεστημένες εφαρμογές που δεν σου επιτρέπουν τα Windows να τις απεγκαταστήσεις.
4. Εγκατέστησε το Malware Bytes
Δεν χρειάζεται να εγκαταστήσεις κάποιο άλλο antivirus πρόγραμμα καθώς το Microsoft Defender είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο που πλέον εντοπίζει γρήγορα τους περισσότερους ιούς και malware που κυκλοφορούν. Για να αυξήσεις όμως ακόμα περισσότερο την ασφάλεια και την ιδιωτικότητα του υπολογιστή σου, μπορείς να εγκαταστήσεις το Malware Bytes, το οποίο είναι ένα δωρεάν εργαλείο που ελέγχει και αποκλείει μερικά από τα ισχυρότερα malware.
Διάβασε επίσης: Τα καλύτερα δωρεάν Antivirus προγράμματα για το 2020
Αξίζει να σημειώσω σε αυτό το σημείο πως το Malware Bytes είναι επίσης διαθέσιμο για Android συσκευές, οπότε μπορείς να το εγκαταστήσεις απευθείας μέσα από το Play Store. Σε κάθε περίπτωση, είναι σοφή επιλογή να παίρνουμε από την αρχή ορισμένα βασικά μέτρα για να αποφύγουμε μελλοντικές επιθέσεις, ιούς και malware.
5. Κατέβασε και εγκατέστησε με ευκολία τα αγαπημένα σου προγράμματα
Ποιος έχει την υπομονή και τον χρόνο να μπαίνει ξεχωριστά σε κάθε ιστοσελίδα και να κατεβάζει όλα τα αγαπημένα του προγράμματα και στη συνέχεια να τα εγκαθιστά; Υποθέτω πως πολύ λίγοι από εμάς. Ως εκ τούτου, μπορείς να κατεβάσεις το Patch my PC, ένα δωρεάν εργαλείο που σου παρέχει μέσα μια μεγάλη και οργανωμένη λίστα μερικά από τα δημοφιλέστερα δωρεάν προγράμματα. Μπορείς να επιλέξεις αυτά που θέλεις και στη συνέχεια κάνοντας κλικ στο Update κουμπί, το Patch my PC θα τα κατεβάσει και θα τα εγκαταστήσει όλα αυτόματα για εσένα.
Αρκετοί χρήστες προτείνουν επίσης και το Ninite, αλλά το Patch my PC περιλαμβάνει περισσότερα προγράμματα και δεν χρειάζεται να το εγκαταστήσεις καν στον υπολογιστή σου μιας και είναι portable πρόγραμμα. Απλά το κατεβάζεις και το τρέχεις. Επίσης, μπορείς να το ανοίγεις μια φορά την εβδομάδα, να βλέπεις ποια προγράμματα χρειάζονται ενημέρωση, και το Patch my PC θα τα ενημερώνει όλα αυτόματα.
6. Βελτιστοποίησε τα Windows 10 για να τρέχουν γρηγορότερα
Υπάρχουν αρκετές αλλαγές που μπορείς να κάνεις στα Windows 10 για να τρέχουν καλύτερα και γρηγορότερα μετά από format του υπολογιστή. Για την ακρίβεια, μπορείς να βελτιστοποιήσεις τα Windows 10 ώστε να τρέχουν γρηγορότερα, αλλά να καταναλώνουν περισσότερη μπαταρία (για τα laptops) ή περισσότερη ενέργεια για τους σταθερούς υπολογιστές. Σε αντίθεση με το overclocking, αυτός ο τρόπος δεν θα μειώσει το όριο ζωής του υπολογιστή και θα τον κάνει να τρέχει γρηγορότερα. Μπορείς, φυσικά, να αλλάζεις τις ρυθμίσεις αυτές όποτε εσύ το επιθυμείς.
Μιας και οι ρυθμίσεις είναι αρκετές, έχω φτιάξει ένα αναλυτικό βίντεο που μπορείς να παρακολουθήσεις, μέσα από το οποίο εξηγώ αναλυτικά την κάθε ρύθμιση. Κυρίως αν έχεις παλιό υπολογιστή, αυτό το βίντεο θα σε βοηθήσει αρκετά για να αυξήσεις την ταχύτητα του λειτουργικού συστήματος ώστε να μπορείς να δουλεύεις και να σερφάρεις στο διαδίκτυο ακόμα πιο άνετα και χωρίς πολλά κολλήματα.
7. Κατέβασε έναν web browser
Οι web browsers (αλλιώς και περιηγητές) είναι ίσως το δεύτερο πιο σημαντικό κομμάτι μετά το λειτουργικό σύστημα. Τους χρησιμοποιούμε για να σερφάρουμε στο διαδίκτυο, να παρακολουθούμε βίντεο, να συνομιλούμε και γενικότερα να κάνουμε τα περισσότερα πράγματα που θέλουμε να κάνουμε όταν έχουμε έναν υπολογιστή. Αν και ο Microsoft Edge είναι πλέον ένας καταπληκτικός browser ο οποίος βασίζεται πλέον στο Chromium, το open-source project της Google, υπάρχουν και ορισμένοι άλλοι που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.
- Vivaldi – Ο Vivaldi είναι και αυτός ένας browser που βασίζεται στο Chromium, αλλά σε αντίθεση με τους υπόλοιπους της λίστας, εστιάζει κυρίως στην ασφάλεια και την ιδιωτικότητα, ενώ παράλληλα σου παρέχει κάθε δυνατότητα για να αλλάξεις όλη την εμφάνιση του, φέρνοντας τον ακριβώς στα μέτρα σου. Πολλές από τις επιλογές που παρέχει δεν θα τις βρεις σε άλλους browser, ενώ αν θελήσεις να τις περάσεις, θα χρειαστεί να εγκαταστήσεις ένα σωρό επεκτάσεις. Στον Vivaldi, ωστόσο, είναι όλα τα χαρακτηριστικά ενσωματωμένα, και αν δεν σου αρέσει κάποιο, μπορείς απλά να το απενεργοποιήσεις.
- Brave – Ο Brave βασίζεται και αυτός στο Chromium και ένας πολύ απλός, μινιμαλιστικός και γρήγορος web browser, ο οποίος στοχεύει αποκλειστικά και μόνο στην ασφάλεια και την ιδιωτικότητα των χρηστών του. Αν ενδιαφέρεσαι για έναν ασφαλή και γρήγορο browser, τότε ο Brave είναι αναμφισβήτητα μια από τις καλύτερες επιλογές.
- Firefox – Ο Firefox παραμένει μέχρι και σήμερα ένας από τους πιο δημοφιλής browsers και σε αντίθεση με τον Chrome, δεν καταναλώνει αρκετούς πόρους από το σύστημα για να τρέξει και τρέχει στην δική του μηχανή διάταξης Gecko και όχι στο Chromium. Αυτό είναι εξαιρετικό καθώς δεν υπάρχει μονοπώλιο και δεν βασίζεται στην Google. Ο Firefox παραμένει επίσης ένας από τους ασφαλέστερους web browsers.
- Opera – Ο Opera έχει καταφέρει να κερδίσει εκατομμύρια χρήστες χάρη στο πανέμορφο περιβάλλον χρήσης που παρέχει, αλλά και σε ενσωματωμένα εργαλεία όπως το ad-block σύστημα του, την προστασία από mining και το δωρεάν απεριόριστο VPN (το οποίο για να λέμε την αλήθεια λειτουργεί ως proxy παρά ως VPN). Ο Opera τρέχει επίσης πάνω στο Chromium, αλλά όσο αφορά την ασφάλεια, πλέον το έχει εξαγοράσει η Qihoo 360, μια κινέζικη εταιρεία που εστιάζει στην ασφάλεια.
- Chrome – Όλοι τον γνωρίζουμε, οπότε δεν υπάρχουν πολλά που θα μπορούσα να πω. Προσωπικά, δεν εμπιστεύομαι τον Chrome επειδή δεν εμπιστεύομαι τα δεδομένα μου με την Google, ενώ πλέον ο browser έχει πάρει μια διαφορετική στροφή προς το χειρότερο. Κάποτε, ήταν ένας ελαφρύς και γρήγορος web browser. Πλέον, είναι αργός και καταναλώνει πολύ RAM, αλλά η Google κάνει εξαιρετική δουλειά στο να τον κρατάει ασφαλή.
Εν τέλη, όποιον web browser και αν επιλέξεις για καθημερινή χρήση, σημασία έχει να καλύπτει τις ανάγκες σου και να σου παρέχει έως ένα σημείο αρκετή ασφάλεια και ιδιωτικότητα. Τέλος, όλοι παρέχονται εντελώς δωρεάν και έχουν κατασκευαστεί από “αξιόπιστες” εταιρείες (fingers crossed).
8. Ενεργοποίησε τον νυχτερινό φωτισμό
Πλέον, τα Windows 10 περιλαμβάνουν ένα πολύ ενδιαφέρον χαρακτηριστικό το οποίο θα σε βοηθήσει αρκετά, κυρίως τις βραδινές ώρες. Ο νυχτερινός φωτισμός είναι ένα χαρακτηριστικό το οποίο όταν το ενεργοποιείς, θα αλλάζει το μπλε χρώμα που βλέπεις συνήθως με ένα πιο “ζεστό” χρώμα το οποίο δεν θα επηρεάζει τα μάτια σου αλλά και τον κύκλο του ύπνου σου.
Μπορείς να θέσεις τον νυχτερινό φωτισμό να ενεργοποιείται αυτόματα με το ηλιοβασίλεμα έως την ανατολή. Θα έχεις, φυσικά, την δυνατότητα να το απενεργοποιήσεις την οποιαδήποτε στιγμή επιθυμείς. Έχε, ωστόσο, κατά νου, πως δεν είναι καλό να έχεις ενεργοποιημένο τον νυχτερινό φωτισμό όταν παρακολουθείς ταινίες και σειρές, ή όταν κάνεις συγκεκριμένες εργασίες όπως επεξεργασία φωτογραφιών ή επεξεργασία βίντεο.
Για να ενεργοποιήσεις τον νυχτερινό φωτισμό, άνοιξε τις Ρυθμίσεις > Σύστημα > Οθόνη > Νυχτερινός Φωτισμός ή Night Light.
9. Εντόπισε τους drivers μετά από format του υπολογιστή
Μετά από format του υπολογιστή, υπάρχει μεγάλη περίπτωση να μην καταφέρουν να εγκατασταθούν όλοι οι απαραίτητοι drivers μέσω των Windows Ενημερώσεων, και ίσως χρειαστεί να τους εγκαταστήσεις χειροκίνητα. Υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους μπορείς να το κάνεις αυτό.
Ο πρώτος τρόπος είναι να μπαίνεις στις ιστοσελίδες των κατασκευαστριών εταιρειών και να βρίσκεις τους σωστούς drivers από εκεί. Για παράδειγμα, η Intel παρέχει το δωρεάν εργαλείο Intel® Driver & Support Assistant (Intel® DSA) το οποίο το κάνεις εγκατάσταση και αυτό ελέγχει όλο το hardware του υπολογιστή σου και ελέγχει εάν έχεις όλους ή τους πιο πρόσφατους drivers στο σύστημα. Η διαδικασία είναι αυτόματη και θα ενημερώσει και θα εγκαταστήσει όλους τους διαθέσιμους drivers με το πάτημα ενός κουμπιού. Φυσικά, το εργαλείο ελέγχει μόνο για τους drivers της Intel, οπότε εάν έχεις AMD επεξεργαστή δεν μπορείς να το χρησιμοποιήσεις. Αν έχεις AMD, μπορείς να κατεβάσεις το Auto-Detect and Install Radeon™ Graphics Drivers for Windows©, το οποίο κάνει την ίδια δουλειά με το εργαλείο της Intel. Παρόμοιο εργαλείο παρέχει και η NVDIA για τις κάρτες γραφικών της.
Ο δεύτερος τρόπος, αλλά όχι τόσο σίγουρος και έμπιστος, είναι να κατεβάσεις και να εγκαταστήσεις το IObit Driver Booster, ένα δωρεάν εργαλείο το οποίο θα ελέγξει ολόκληρο το σύστημα σου και θα σου εμφανίσει όλα τα διαθέσιμα drivers τα οποία είτε λείπουν, είτε δεν είναι ενημερωμένα στην πιο πρόσφατη έκδοση. Φυσικά, προτείνεται πάντα να χρησιμοποιείς τα εργαλεία από τις επίσημες εταιρείες και όχι εργαλεία τρίτων. Όπως και να ‘χει, το συγκεκριμένο εργαλείο λειτουργεί άψογα τις περισσότερες φορές, ενώ κρατάει και αντίγραφα ασφαλείας ώστε να μπορείς να επαναφέρεις έναν driver στην περίπτωση που χαλάσει κάτι.
10. Κράτα αυτόματα backups
Το τελευταίο πράγμα που θέλεις να γίνει μετά από format του υπολογιστή, είναι να χρειαστεί να το ξανά κάνεις. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να κρατάς backups (αντίγραφα ασφαλείας) του συστήματος σου, έτσι ώστε αν κάποια στιγμή κάτι πάει στραβά, να μπορείς να τα επαναφέρεις όλα με το πάτημα ενός κουμπιού. Το καλό με τα Windows 10 είναι πως σου επιτρέπουν να τα ρυθμίσεις έτσι ώστε να κρατάνε ανά τακτικά χρονικά διαστήματα αυτόματα πλήρης backups του συστήματος σου. Μπορείς ακόμα να τα ορίσεις να αποθηκεύουν τα backups σε κάποιο USB φλασάκι ή σε κάποιον εξωτερικό σκληρό δίσκο για μεγαλύτερη ασφάλεια.
Για να ενεργοποιήσεις τα αυτόματα backups, αρχικά άνοιξε το μενού της Έναρξης και στη συνέχεια κάνε κλικ στο εικονίδιο με το γρανάζι για να μεταφερθείς στις Ρυθμίσεις των Windows 10.
Από τις Ρυθμίσεις, κάνε κλικ στο “Ενημερώσεις και Ασφάλεια“. Από εκεί, πάνε στην καρτέλα “Αντίγραφα ασφαλείας” και όρισε κάθε πότε θέλεις τα Windows να κρατάνε αυτόματα backups και σε ποιον δίσκο.
Αυτά είναι όλα τα βασικά πράγματα που πρέπει να κάνεις μετά από format του υπολογιστή. Αν έχεις κάποια απορία ή προβληματισμό ή έχεις να προτείνεις κάτι άλλο, θα χαρώ να ακούσω τις απόψεις σου στα σχόλια παρακάτω.
Featured Image Credits: DobaKung στο Flickr