Τα προγράμματα για ανασυγκρότηση δίσκων (αλλιώς γνωστά και ως Defragmenter) είναι εργαλεία που ελέγχουν και οργανώνουν όλα τα κομμάτια δεδομένων από τα αρχεία του υπολογιστή σου έτσι ώστε να αποθηκεύονται πιο κοντά μεταξύ τους. Αυτό επιτρέπει στον σκληρό σου δίσκο να έχει πιο γρήγορη πρόσβαση σε αυτά τα αρχεία.
Η ανασυγκρότηση, με άλλα λόγια, μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της απόδοσης του υπολογιστή σου κάνοντας την ανάγνωση των αρχείων σου ακόμη πιο γρήγορη και αποτελεσματική. Αυτό συμβαίνει χάρη στο γεγονός ότι όλα τα μικροσκοπικά κομμάτια που αποτελούν ένα μόνο αρχείο βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο. Αν σου ακούγονται όλα αυτά κινέζικα, μπορείς να μάθεις περισσότερα εδώ.
Έχε κατά νου ωστόσο πως όλες οι εκδόσεις των Windows περιλαμβάνουν το δικό τους εργαλείο για ανασυγκρότηση δίσκων. Για την ακρίβεια, το εργαλείο έρχεται προ-εγκατεστημένο από την Microsoft και μπορείς να το χρησιμοποιήσεις με ευκολία κάνοντας δεξί κλικ πάνω στον σκληρό δίσκο και πηγαίνοντας στις Ιδιότητες -> Εργαλεία -> Βελτιστοποίηση.
Παρόλο που τα Windows έρχονται με το δικό τους πρόγραμμα για ανασυγκρότηση δίσκων, το εργαλείο είναι ιδιαίτερα απλό και δεν παρέχει πιο ειδικευμένες επιλογές και δυνατότητες. Αν θέλεις να προχωρήσεις σε πιο “βαθιά” ανασυγκρότηση του δίσκου σου, τότε τα παρακάτω προγράμματα είναι ακριβώς αυτά που χρειάζεσαι.
Τι είναι η ανασυγκρότηση δίσκων και γιατί είναι σημαντική;
Ο κατακερματισμός (fragmentation) συμβαίνει σταδιακά καθώς ο χρήστης αλλάζει, αποθηκεύει ή διαγράφει αρχεία. Οι αποθηκευμένες τροποποιήσεις για ένα αρχείο συνήθως αποθηκεύονται σε μια συγκεκριμένη θέση του σκληρού δίσκου που είναι διαφορετική από αυτήν του αρχικού αρχείου. Άλλες πάλι τροποποιήσεις αποθηκεύονται σε ακόμη περισσότερες τοποθεσίες. Σταδιακά, τόσο το αρχείο όσο και ο σκληρός δίσκος κατακερματίζονται και ο υπολογιστής αρχίζει και χάνει τις επιδόσεις του καθώς πρέπει να αναζητεί σε διάφορα μέρη του δίσκου για να αναγνώσει και να ανοίξει τα αρχεία.
Οι υπολογιστές που βασίζονται στα Windows απαιτούν περιοδική ανασυγκρότηση, αλλά μόνο όταν χρησιμοποιούν τους παραδοσιακούς HDD δίσκους. Η ανασυγκρότηση SSD δίσκων δεν παρέχει κανένα όφελος, ενώ μπορεί μέχρι και να φθείρει τον δίσκο αν κάνεις συχνά ανασυγκρότηση. Αντίθετα, οι υπολογιστές που τρέχουν Unix ή κάποια Linux διανομή δεν χρειάζονται να κάνουν ανασυγκρότηση δίσκων καθώς χρησιμοποιούν διαφορετική μέθοδο για την αποθήκευση δεδομένων, ακόμη και όταν χρησιμοποιούμε το ίδιο hardware με τα Windows. Η Microsoft παρέχει το δικό της προ-εγκατεστημένο defragment εργαλείο σε κάθε έκδοση των Windows, ενώ θα βρεις και αρκετά διαθέσιμα προγράμματα τρίτων με περισσότερες επιλογές και δυνατότητες.
Διάβασε επίσης: SSD vs. HDD: Ποιες είναι οι διαφορές;
Τα εργαλεία ανασυγκρότησης δημιουργήθηκαν για να αναδιοργανώνουν τα δεδομένα που είναι αποθηκευμένα σε σκληρούς δίσκους, έτσι ώστε όλα τα παρόμοια μεταξύ τους δεδομένα να τοποθετούνται πιο κοντά. Θα μπορούσες να προσομοιάσεις την ανασυγκρότηση δίσκων με το καθάρισμα του σπιτιού, όπου βλέπεις τι υπάρχει διασκορπισμένο και το επανατοποθετείς στο σωστό σημείο, όμορφα, ωραία και καθαρά. Αν και ο καθαρισμός του σπιτιού δε θα αυξήσει την απόδοση ή την ποιότητα του, η ανασυγκρότηση σίγουρα θα βελτιώσει την ταχύτητα του υπολογιστή σου.
Τι να προσέξεις κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης ενός Defrag εργαλείου
Προτού βιαστείς να πας στην παρακάτω λίστα και να κατεβάσεις το πρώτο πρόγραμμα που θα σου κεντρίσει το ενδιαφέρον, υπάρχουν ορισμένα πράγματα που πρέπει να γνωρίζεις, για τα οποία θα με ευχαριστήσεις αργότερα.
- Free: Τα προγράμματα που παρέχονται εντελώς δωρεάν.
- Freemium: Τα προγράμματα που παρέχουν μια δωρεάν έκδοση και μια Pro (επί πληρωμής) έκδοση, ή ακόμα και την απαίτηση για κάποιο συνδρομητικό πακέτο το οποίο χρεώνεται μηνιαίως ή ετησίως.
- Bloatware: Αφορά τα προγράμματα που κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης θα σε παραπέμψουν να εγκαταστήσεις έξτρα προγράμματα τρίτων, τα οποία είτε είναι της ίδιας εταιρείας, είτε κάποιας τρίτης διαφημιστικής. Ως εκ τούτου, να είσαι προσεκτικός/η κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης των παρακάτω προγραμμάτων.
Μην εμπιστεύεσαι επίσης ιστοσελίδες που δεν γνωρίζεις, καθώς μπορεί να περιλαμβάνουν προγράμματα με ιούς ή malware. Οι σύνδεσμοι για να κατεβάσεις κάθε πρόγραμμα της παρακάτω λίστας είναι από τις επίσημες ιστοσελίδες και όχι από τρίτους. Για να σιγουρευτείς για την ασφάλεια κάθε προγράμματος ή ιστοσελίδας, μπορείς να χρησιμοποιήσεις υπηρεσίες όπως το VirusTotal. Ακόμα, μπορείς να παρακολουθήσεις και την βίντεο παρουσίαση που κάναμε για το BitDefender.
Τα καλύτερα δωρεάν προγράμματα για ανασυγκρότηση δίσκων
Παρακάτω θα βρεις μια λίστα που περιλαμβάνει τα καλύτερα δωρεάν και freemium προγράμματα για ανασυγκρότηση δίσκων.
| Όνομα | Πλατφόρμες | Σύνδεσμος |
|---|---|---|
| Defraggler | Windows | Κατέβασμα προγράμματος |
| Smart Defrag | Windows | Κατέβασμα προγράμματος |
| Auslogics Disk Defrag | Windows | Κατέβασμα προγράμματος |
| Puran Defrag | Windows | Κατέβασμα προγράμματος |
| Disk SpeedUp | Windows | Κατέβασμα προγράμματος |
| Toolwiz Smart Defrag | Windows | Κατέβασμα προγράμματος |
| O&O Defrag Free Edition | Windows | Κατέβασμα προγράμματος |
| UltraDefrag | Windows | Κατέβασμα προγράμματος |
| MyDefrag | Windows | Κατέβασμα προγράμματος |
| SpeeDefrag | Windows | Κατέβασμα προγράμματος |
Στη συνέχεια του άρθρου μπαίνω ακόμα βαθύτερα στον τρόπο λειτουργίας και στα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες που παρέχει κάθε πρόγραμμα της παραπάνω λίστας.
Defraggler
Το Defraggler είναι ένα εργαλείο που κατασκευάστηκε από την Piriform, την ίδια εταιρεία που κατασκεύασε άλλα γνωστά προγράμματα και εργαλεία όπως το CCleaner για τη βελτιστοποίηση των Windows και το Recuva για ανάκτηση δεδομένων. Το πρόγραμμα μπορεί να σαρώσει και να ανασυγκροτήσει και εσωτερικούς αλλά και εξωτερικούς σκληρούς δίσκους.
Το Defraggler είναι επίσης η ιδανική επιλογή για όσους θέλουν να κάνουν ανασυγκρότηση συγκεκριμένων αρχείων ή φακέλων, χωρίς να επηρεαστούν τα υπόλοιπα μέρη του δίσκου. Επιπλέον, το συγκεκριμένο εργαλείο μπορεί να βελτιώσει την εκκίνηση του υπολογιστή, να ελέγχει για σφάλματα στον δίσκο, να αδειάζει το κάδο ανακύκλωσης και να μεταφέρει τα λιγότερα χρησιμοποιημένα αρχεία του συστήματος σε άλλο δίσκο με μεγάλη ταχύτητα.
Το Defraggler έρχεται επίσης και σε portable έκδοση ώστε να το τρέχεις σε οποιονδήποτε υπολογιστή ή laptop επιθυμείς από ένα USB φλασάκι χωρίς να το εγκαταστήσεις.
IObit Smart Defrag
Το Smart Defrag είναι το ιδανικό εργαλείο για όταν θέλεις να προγραμματίζεις αυτόματη ανασυγκρότηση δίσκων, ενώ έρχεται με αρκετές δυνατότητες και επιλογές για πιο εξειδικευμένη χρήση. Μια από αυτές είναι και η αυτόματη ανασυγκρότηση δίσκων κατά την εκκίνηση του συστήματος ώστε να αφαιρούνται όλα τα θραύσματα από κλειδωμένα αρχεία.
Με το Smart Defrag έχεις επίσης την δυνατότητα να εξαιρέσεις συγκεκριμένα αρχεία και φακέλους από την σάρωση και την ανασυγκρότηση, να αντικαταστήσεις με αυτό το κλασικό παραδοσιακό πρόγραμμα των Windows και να κάνεις ανασυγκρότηση μέχρι και τις Metro εφαρμογές των Windows 8 και 8.1.
Τέλος, το εργαλείο περιλαμβάνει επίσης και ένα χαρακτηριστικό για να αφαιρεί όλα τα άχρηστα αρχεία του λειτουργικού συστήματος και του Internet Explorer (σε παλαιότερες εκδόσεις που υπάρχει ακόμα προ-εγκατεστημένο), καθώς επίσης και να καθαρίζει τα cache αρχεία από διάφορα τρίτα προγράμματα. Το εργαλείο έχει κατασκευαστεί από την IObit, την εταιρεία που έφτιαξε επίσης το IObit Driver Booster και IObit Uninstaller.
Auslogics Disk Defrag
Με το Auslogics Disk Defrag, τα αρχεία συστήματος, τα οποία είναι συνήθως κοινά αρχεία, μπορούν να ρυθμιστούν ώστε να μετακινούνται σε ταχύτερες περιοχές ενός δίσκου για να βελτιώσουν τους χρόνους εκκίνησης και τη γενική απόδοση του συστήματος.
Σε αντίθεση με τα προηγούμενα εργαλεία που ανέφερα, το Auslogics Disk Defraq παρέχει μερικές από τις βασικότερες δυνατότητες του μόνο στην premium έκδοση και όχι στην δωρεάν. Αυτό σημαίνει πως με την δωρεάν έκδοση δεν θα μπορείς να προγραμματίζεις αυτόματες ανασυγκροτήσεις, δεν θα μπορείς να μεταφέρεις επιλεγμένα αρχεία και δεν θα ξεκινάει αυτόματα μαζί με το σύστημα.
Το συγκεκριμένο εργαλείο είναι ιδανικό για όσους ψάχνουν ένα πρόγραμμα όπου η δωρεάν έκδοση παρέχει τη δυνατότητα χρήσης για προσωπικούς ή εμπορικούς σκοπούς, ενώ παρέχονται αρκετά συχνά νέες ενημερώσεις.
Puran Defrag
Το Puran Defrag διαθέτει ένα προσαρμοσμένο βελτιστοποιητή που ονομάζεται Puran Intelligent Optimizer (PIOZR) για έξυπνη μετακίνηση κοινών αρχείων στο εξωτερικό άκρο ενός δίσκου για να επιταχύνει την πρόσβαση σε αυτά τα αρχεία. Όπως και ορισμένα από τα άλλα προγράμματα της λίστας, το Puran Defrag μπορεί να κάνει ανασυγκρότηση αρχείων και φακέλων απευθείας από το περιβάλλον χρήσης των Windows, κάνοντας δεξί κλικ πάνω σε αρχεία ή φακέλους.
Ίσως αυτό που κάνει το Puran Defrag να έχει αγαπηθεί από εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους είναι οι δυνατότητες για αυτόματη ανασυγκρότηση δίσκων, η οποία μπορεί να τρέχει κάθε μερικές ώρες, όταν το σύστημα βρίσκεται σε κατάσταση αδράνειας, ή ακόμα και όταν ξεκινάει η προφύλαξη οθόνης (εφόσον την έχεις ενεργοποιημένη).
Μπορούν επίσης να καθοριστούν συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για να τρέχει το πρόγραμμα μαζί με την εκκίνηση του υπολογιστή μια φορά τη μέρα, μια φορά στην αρχή της εβδομάδας ή ακόμα και μια φορά το μήνα.
Disk SpeedUp
Το Disk SpeedUp είναι άλλο ένα εξαιρετικό πρόγραμμα για ανασυγκρότηση δίσκων το οποίο όχι μόνο μπορεί να ανασυγκροτήσει ολόκληρους δίσκους, αλλά και συγκεκριμένα αρχεία ή φακέλους του λειτουργικού συστήματος. Το εργαλείο σου δίνει επίσης την δυνατότητα για αυτόματες προγραμματισμένες ανασυγκροτήσεις όταν το σύστημα βρίσκεται σε κατάσταση αδράνειας.
Οι ρυθμίσεις του Disk SpeedUp είναι επίσης πολύ συγκεκριμένες. Για παράδειγμα, μπορείς να απενεργοποιήσεις την ανασυγκρότηση αν τα αρχεία περιλαμβάνουν τμήματα μικρότερα από 10 MB, έχουν περισσότερα από τρία τμήματα ή είναι μεγαλύτερα από 150 MB. Όλα αυτά – και ακόμη περισσότερα – μπορούν να προσαρμοστούν ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε χρήστη.
Επιπλέον, μπορείς να μεταφέρεις μεγάλα, αχρησιμοποίητα και / ή αρχεία μιας συγκεκριμένης μορφής με τρόπο που αυξάνεται σημαντικά η ταχύτητα ανάγνωσης αυτών των αρχείων, κυρίως σε παλιούς υπολογιστές.
Toolwiz Smart Defrag
Αν ενδιαφέρεσαι για ένα ελαφρύ και γρήγορο πρόγραμμα, τότε σίγουρα αξίζει να ρίξεις μια ματιά στο Toolwiz Smart Defrag, το οποίο ισχυρίζεται πως είναι έως και 10 φορές πιο γρήγορο από το προεπιλεγμένο εργαλείο της Microsoft στα Windows. Το πρόγραμμα μπορεί ακόμη να τοποθετήσει συγκεκριμένα αρχεία αρχειοθέτησης σε διαφορετικά τμήματα του σκληρού δίσκου, επιταχύνοντας έτσι την ανάγνωση τους.
Κι ενώ θα έχεις την δυνατότητα να δεις τον αριθμό των αρχείων που θα ανασυγκροτηθούν στο τέλος της ανάλυσης, δεν μπορείς να δεις σε τι επίπεδο θα προχωρήσει η ανασυγκρότηση, ενώ ο αυτόματος προγραμματισμός δεν είναι διαθέσιμος.
Το Toolwiz Smart Defrag είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για όσους ψάχνουν κάτι απλό με μινιμαλιστικό σχεδιασμό και αποφεύγουν τα προγράμματα με πολλαπλές επιλογές. Παρόλα αυτά, αυτό δεν πάντοτε θετικό, καθώς σημαίνει πως δε μπορείς να προσαρμόσεις πολλές από τις δυνατότητες του με συγκεκριμένους τρόπους.
Σημείωση: Το Toolwiz Smart Defrag ήταν το μοναδικό πρόγραμμα αυτής της λίστας που δεν κατάφερα να τρέξω στα Windows 11.
O&O Defrag Free Edition
Το O&O Defrag Free Edition παρέχει ένα οργανωμένο και εύκολο στη χρήση διαχειριστικό περιβάλλον το οποίο το καθιστά ιδανικό για αρχάριους χρήστες. Το πρόγραμμα υποστηρίζει όλες τις βασικές δυνατότητες που θα βρεις σε άλλα παρόμοια προγράμματα για την ανασυγκρότηση δίσκων, όπως την βελτιστοποίηση του δίσκου, την πρόσβαση στη λίστα με όλα τα ανασυγκροτημένα αρχεία, καθώς επίσης και τον έλεγχο εσωτερικών και εξωτερικών δίσκων για σφάλματα.
Η δωρεάν έκδοση του εργαλείου σου επιτρέπει να δημιουργείς αυτοματοποιημένες ανασυγκροτήσεις σε εβδομαδιαία βάση, ενώ μπορείς να το ρυθμίσεις να κάνει αυτόματη ανασυγκρότηση όταν εμφανίζεται η προφύλαξη οθόνης των Windows. Ακόμα, μπορείς να ξεκινήσεις την λειτουργία “Quick configuration” η οποία θα θέσει αυτόματα μια αυτόματη λειτουργία για ανασυγκρότηση αρχείων ή θα βελτιστοποιήσει τον δίσκο την ίδια στιγμή.
Μιας και το O&O Defrag Free Edition είναι freemium πρόγραμμα, που σημαίνει πως θα βρεις μια δωρεάν και μια premium έκδοση, δεν θα μπορείς να ενεργοποιήσεις ή χρησιμοποιήσεις ορισμένες από τις επιλογές του εκτός και αν αγοράσεις την επί πληρωμής έκδοση.
UltraDefrag
Το UltraDefrag χρησιμοποιεί μια διαφορετική μέθοδο για να προσελκύει τους χρήστες του: Αντί να παρέχει ένα βασικό περιβάλλον χρήσης, σου δίνει την δυνατότητα να επιλέξεις μεταξύ της απλής ή ειδικευμένης έκδοσης. Για παράδειγμα, η απλή έκδοση έχει μόνο τις βασικές δυνατότητες ενεργοποιημένες, ενώ η ειδικευμένη έκδοση σου παρέχει όλες τις επιλογές, τις λειτουργίες και τις δυνατότητες του προγράμματος.
Οι βασικές λειτουργίες του UltraDefrag περιλαμβάνουν την αυτόματη επιδιόρθωση, την βελτιστοποίηση και την ανασυγκρότηση δίσκων, ενώ καθεμία από αυτές μπορεί να ξεκινήσει με το πάτημα ενός κουμπιού. Ωστόσο, αν θελήσεις να κάνεις αλλαγές στο πρόγραμμα ή να το βάλεις να ξεκινάει μαζί με το σύστημα, θα χρειαστεί να έχεις βασικές γνώσεις επεξεργασίας πάνω σε BAT αρχεία.
Αν και το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι ιδιαίτερα εύκολο στην χρήση για τις βασικές λειτουργίες, κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης θα μπορείς να επιλέξεις αν θέλεις την βασική ή ειδικευμένη έκδοση του.
MyDefrag
Το MyDefrag (προηγουμένως γνωστό ως JkDefrag), το οποίο αν και προτελευταίο της λίστας, είναι αναμφισβήτητα ένα από τα αγαπημένα μου. Το MyDefrag, βλέπεις, μπορεί να γίνει ιδιαίτερα απλό στη χρήση ή ιδιαίτερα περίπλοκο, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε χρήστη.
Το συγκεκριμένο εργαλείο λειτουργεί με την εκτέλεση διαφορετικών scripts, τα οποία μπορούν να τρέχουν είτε σε έναν, είτε σε πολλαπλούς σκληρούς δίσκους. Τα βασικότερα scripts περιλαμβάνονται μέσα στην έκδοση του προγράμματος όταν το εγκαθιστάς, συμπεριλαμβανομένων των scripts για αυτοματοποιημένη ανασυγκρότηση δίσκων, ανάλυση ενός δίσκου και για την απελευθέρωση χώρου.
Η γενική έκδοση του προγράμματος είναι ακριβώς όπως θα την χρειαστούν οι περισσότεροι χρήστες. Παρόλα αυτά, αν αναζητάς για το “κάτι παραπάνω”, τότε μπορείς να δημιουργήσεις μέχρι και τα δικά σου scripts, τα οποία μπορούν να λειτουργούν για πλήρως βαθύ καθαρισμό του συστήματος.
SpeeDefrag
Το SpeeDefrag δεν είναι ακριβώς ένα πρόγραμμα για ανασυγκρότηση δίσκων. Αντίθετα, αυτό που κάνει είναι να παύει την λειτουργεία κάθε λειτουργίας, προγράμματος ή εφαρμογής που τρέχει στο παρασκήνιο, καθώς επίσης και όλα τα προγράμματα και τις υπηρεσίες των Windows, αφήνοντας ενεργοποιημένο μόνο το εργαλείο της Microsoft για την ανασυγκρότηση δίσκων.
Ο σκοπός του SpeeDefrag είναι να αυξήσει την ταχύτητα που χρειάζεται το προεπιλεγμένο εργαλείο των Windows για να ανασυγκροτήσει τους δίσκους και τα αρχεία τους. Για παράδειγμα, αν ο υπολογιστής σου είναι παλιός και καθυστερεί αρκετά, κλείνοντας όλα τα προγράμματα και τις υπηρεσίες του λειτουργικού συστήματος, το πρόγραμμα αποκτά περισσότερους πόρους και έτσι ανασυγκροτεί γρηγορότερα.
Διάβασε επίσης: Πως να κάνεις τα Windows 10 πιο γρήγορα και Πως να κάνεις format τα Windows 10.
Μόλις εγκαταστήσεις το SpeeDefrag θα σου δοθούν ορισμένες απλές αλλά βασικές επιλογές, συμπεριλαμβανομένων του να κάνεις επανεκκίνηση και να τρέξει στη συνέχεια η ανασυγκρότηση δίσκων και με το που ολοκληρωθεί να ξανά γίνει αυτόματη επανεκκίνηση. Ακόμα, μπορείς να κάνεις ανασυγκρότηση και να κλείσει ο υπολογιστής αυτόματα μετά την ολοκλήρωση.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το προεπιλεγμένο εργαλείο της Microsoft που έρχεται προ-εγκατεστημένο με όλες τις εκδόσεις των Windows κάνει εξαιρετική δουλειά με την ανασυγκρότηση δίσκων. Παρόλα αυτά, είναι ιδιαίτερα απλό και δεν παρέχει ούτε λειτουργία για αυτόματη ανασυγκρότηση, ούτε δυνατότητα να επιλέξεις συγκεκριμένους φακέλους ή αρχεία, ούτε ειδικευμένες λειτουργίες και βαθιά σάρωση. Και εδώ είναι που έρχεται ένα ισχυρό defrag πρόγραμμα το οποίο μας δίνει περισσότερες λειτουργίες, χαρακτηριστικά και δυνατότητες.
Εσύ ποιο πρόγραμμα χρησιμοποιείς για την ανασυγκρότηση των αρχείων σου και την βελτιστοποίηση του υπολογιστή σου; Γνωρίζεις κάποιο αξιόπιστο πρόγραμμα που δεν πρόσθεσα στην παραπάνω λίστα; Θα χαρώ να ακούσω τις απόψεις και τις προτάσεις σου στα σχόλια στο τέλος του άρθρου.
Featured Image Credits: Max Braun στο Flickr.
