Οι προϋπηρεσίες μου σε περιοδικά με βοήθησαν να βρω την πραγματική μου φωνή.
Ήμουν δεκαεφτά χρονών όταν έγραψα τα πρώτα μου άρθρα σε ένα περιοδικό. Εκείνους τους καιρούς, ήμουν ένας ενθουσιασμένος blogger και κάτοχος μιας από τις μεγαλύτερες ανδρικές ιστοσελίδες της Ελλάδας.
Όταν παρέδωσα τα πρώτα μου άρθρα στο περιοδικό τα αρνητικά σχόλια που δέχτηκα ήταν περισσότερα απ’ ότι περίμενα. Όταν ξανά κοίταξα τα άρθρα, κατάλαβα πως έγραφα για ένα blog και όχι για ένα περιοδικό. Βλέπεις, για να καταφέρεις να γράψεις ένα “σωστό” άρθρο για ένα περιοδικό, θα χρειαστεί να αποκτήσεις μια φωνή και να ξεχάσεις ότι ήξερες για το blogging.
Οι κανόνες του blogging δεν είναι οι ίδιοι με αυτούς ενός περιοδικού – τουλάχιστον όχι στην Ελλάδα, ακόμη.
Ευτυχώς, από μικρό παιδί λάτρευα να ακούω αρνητικά σχόλια και κριτικές για την δουλειά μου, γιατί μόνο έτσι κατάφερνα να διορθώνω τα λάθη μου και να γίνομαι καλύτερος με τον καιρό. Άνθρωποι οι οποίοι ήξεραν ένα-δυο πράγματα παραπάνω από εμένα, ήταν οι δάσκαλοι μου. Ήταν αυτοί που ήξερα ότι αν τους παρακολουθώ και ακούω προσεχτικά αυτά που μου λένε, στο τέλος οι γνώσεις και οι εμπειρίες που θα πάρω θα είναι ανεκτίμητες. Χαίρομαι που δεν βγήκα λανθασμένος.
Στο πρώτο περιοδικό που έπιασα δουλειά, έγραψα σε δύο τεύχη. Στη συνέχεια, έπρεπε να ακολουθήσω τα ‘όνειρα’ μου, οπότε πήρα την απόφαση να σταματήσω. Η αλήθεια είναι πως έγραψα και για άλλα περιοδικά στη συνέχεια, αλλά μιλάμε για περίπου 2-3 άρθρα ανά τεύχος και όποτε είχα ελεύθερο χρόνο.
Αυτό που μου έμεινε, ωστόσο, είναι οι εμπειρίες και οι γνώσεις που πήρα από τις συνεργασίες με μεγάλα περιοδικά. Αυτός είναι ο λόγος που συνεχίζω μέχρι και σήμερα να γράφω σε περιοδικά ανά χρονικά διαστήματα, οι γνώσεις και οι εμπειρίες.
Στην περίπτωση που αναρωτιέσαι ποιες είναι αυτές και τι ακριβώς έμαθα, παρακάτω έχω δημιουργήσει μια λίστα με όλα όσα έμαθα δουλεύοντας σε ελληνικά περιοδικά.
Δεν επιτρέπονται τα λάθη (όχι αυτά που νομίζεις)
Όχι, δεν αναφέρομαι στα συντακτικά και τα ορθογραφικά λάθη. Γι ‘αυτά υπάρχει και άλλο άτομο που τα ελέγχει προτού περαστούν στο περιοδικό – αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως έχεις το ελεύθερο να κάνεις ένα σωρό λάθη και να μην τα ξανά ελέγχεις. Τα λάθη για τα οποία αναφέρομαι είναι πολύ πιο σοβαρά και σημαντικά, κυρίως για ένα περιοδικό.
Για να σου δώσω ένα παράδειγμα, σκέψου πως σου αναθέτουν να γράψεις για ένα παιχνίδι. Δεν μπορείς να γράψεις μια τιμή γι ‘αυτό το παιχνίδι γιατί δεν έχει βγει ακόμα και δεν ξέρεις αν αυτή η τιμή αλλάξει όταν το περιοδικό εκδοθεί. Δεν μπορείς επίσης να ορίσεις μια συγκεκριμένη ημερομηνία κυκλοφορίας, αφού κι αυτή είναι πιθανό να αλλάξει όταν εκδοθεί το περιοδικό. Μπορείς να γράψεις, ωστόσο, ότι “αυτό το παιχνίδι αναμένεται να κυκλοφορήσει στις τάδε του μηνός“. Αλλά ποτέ δεν ορίζεις κάτι με σιγουριά.
Ότι άρθρο κι αν γράφεις, για οποιαδήποτε θεματολογία, θα χρειαστεί να αφήσεις τις προσωπικές σου απόψεις απ ‘έξω. Πρέπει να αφήσεις τους αναγνώστες να βγάλουν τις δικές τους απόψεις όταν διαβάσουν το άρθρο σου. Αν έγραφες για το προσωπικό σου blog, τότε δεν θα υπήρχε πρόβλημα. Αλλά γράφεις για ένα περιοδικό, οπότε απαιτείτε σοβαρότητα και σεβασμός απέναντι στο κοινό του περιοδικού.
Άλλο φήμες και άλλο γεγονότα. Αν γράφεις ένα άρθρο στο οποίο περιλαμβάνονται φήμες, καλύτερα να τις αφήσεις. Θα μπορούσες φυσικά να τις γράψεις και να αναφέρεις πως είναι φήμες, αλλά θα πρέπει πρώτα να υπολογίσεις σωστά τον αριθμό των λέξεων που σου έχει ανατεθεί. Αν πρέπει να γράψεις ένα άρθρο εξακοσίων λέξεων και σου μένουν ακόμα εκατό λέξεις, πέτα και καμιά φήμη για να κεντρίσεις το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Αλλά θα χρειαστεί να αναφέρεις πότε μια είδηση είναι φήμη και πότε γεγονός. Άλλωστε μέσα σε συζητήσεις μιας παρέας, αν κάποιος διάβαζε μια φήμη για μια είδηση, ένα παιχνίδι, ένα νέο smartphone και πάει λέγοντας, θα αναφέρει πως “στο τάδε περιοδικό διάβασα ότι αυτό το παιχνίδι ίσως τελικά κυκλοφορήσει πιο νωρίς“.
Ένα άλλο μεγάλο λάθος είναι και οι ψευδείς πληροφορίες. Δεν μπορείς να γράψεις για κάτι για το οποίο δεν είσαι σίγουρος πως είναι σωστό. Ένα άρθρο απαιτεί μελέτη, αναζήτηση και υπομονή. Δεν γίνεται να τελειώσεις ένα άρθρο σε ένα μισάωρο και να πιστεύεις πως ότι έγραψες μέσα είναι σωστό – εκτός φυσικά αν αναφέρεσαι για κάτι που δεν απαιτεί αναζήτηση και μελέτη και είσαι εξειδικευμένος πάνω σε αυτό. Αλλά και πάλι, θα πρέπει να είσαι πολύ προσεχτικός με αυτά που γράφεις.
Ο χρόνος είναι χρήμα (και το χρήμα δύσκολα βγαίνει)
Δεν είναι κρυφό πως τα περιοδικά βρίσκονται σε πολύ δύσκολη κατάσταση τα τελευταία χρόνια. Και όχι, δεν αναφέρομαι μόνο για τα ελληνικά περιοδικά, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Το χαρτί πεθαίνει καθώς οι άνθρωποι ξεκίνησαν να προτιμούν τις ιστοσελίδες και τις εφαρμογές. Οπότε, η δουλειά που κάνεις είναι πολύ σημαντική για το περιοδικό στο οποίο εργάζεσαι.
Καθώς το χαρτί πεθαίνει, οι συντάκτες πρέπει να γίνονται πιο παραγωγικοί.
Όταν σου αναθέτουν να γράψεις έναν αριθμό άρθρων για το επόμενο τεύχος του περιοδικού, θα χρειαστεί να ξεκινάς να τα γράψεις κατευθείαν. Όσο πιο γρήγορα ολοκληρώσεις ένα άρθρο, τόσο πιο γρήγορα θα περάσει από δεύτερο χέρι για έλεγχο και τόσο πιο γρήγορα το περιοδικό θα το προσθέσει στην λίστα των έτοιμων άρθρων. Δεν πρέπει ποτέ να τρέχεις την τελευταία στιγμή για να τελειώνεις ένα άρθρο ή μια συνέντευξη – όχι επειδή δεν θα καταφέρεις να το τελειώσεις, αλλά επειδή υπάρχουν και άλλοι από πίσω.
Θα πρέπει να μάθεις να μελετάς, να αναζητείς και να γράφεις άρθρα γρήγορα, αλλά η δουλειά που θα κάνεις με αυτά να είναι άπιαστη και καλύτερη από την προηγούμενη. Τα περιοδικά βασίζονται στο καλό, ποιοτικό και ενδιαφέρον περιεχόμενο, οπότε δεν σε παίρνει να γράφεις προχειροδουλειές.
Από πιασάρικους τίτλους, ενδιαφέρον συνεντεύξεις, καλογραμμένα κείμενα μέχρι και reviews και αστειάκια, κάθε άρθρο πρέπει να κεντρίσει το ενδιαφέρον των αναγνωστών του. Αυτό φυσικά προϋποθέτει και μια τρελιάρικη φωτογραφία που να κάνει τον αναγνώστη να θέλει να διαβάσει το άρθρο, είτε υποσυνείδητα, είτε συνειδητά.
Πρέπει να αποκτήσεις τη “φωνή” του περιοδικού
Όλοι έχουμε μια προσωπική φωνή που την περνάμε μέσα από τα άρθρα μας, αλλά όταν γράφουμε για ένα περιοδικό, αυτή η φωνή θα χρειαστεί να αλλάξει. Όπως προ-ανέφερα, δεν γράφεις για ένα προσωπικό blog, αλλά για ένα περιοδικό.
Κάθε περιοδικό έχει την δική του φωνή. Κάθε περιοδικό έχει το δικό του κοινό. Για να καταφέρεις να μπεις στη “κλίκα”, θα χρειαστεί να ξεκινήσεις να διαβάζεις όσα περισσότερα παλιά τεύχη του περιοδικού γίνεται. Προσωπικά, διαβάζω τουλάχιστον 4-5 παλιά τεύχη του περιοδικού για να δω πως γράφουν τα άρθρα, τι φωτογραφίες έχουν, τι κοινό τους διαβάζει και πάει λέγοντας. Δεν μπορείς άλλωστε να πιάσεις δουλειά σε μια επιχείρηση για την οποία δεν έχεις την παραμικρή ιδέα.
Το καλό είναι πως η νέα φωνή του περιοδικού που θα αποκτήσεις θα σε κάνει καλύτερο αρθρογράφο. Όσο πιο πολλές φωνές αποκτάς, τόσο πιο επαγγελματίας θα θεωρείσαι και τόσο πιο καλά άρθρα θα γράφεις για τα επόμενα περιοδικά, τις εφημερίδες ή τα blogs.
Το σκληρό “ναι” και το ατελείωτο “όχι”
Αν μου έμεινε κάτι πολύ συγκεκριμένο από την προϋπηρεσία μου σε περιοδικά το οποίο μπορώ να πω με ειλικρίνεια πως με δυσκόλεψε αρκετά, ήταν πότε έπρεπε να απαντάω με ένα “όχι” και πότε με ένα “ναι”. Επίτρεψε μου να σου δώσω μερικά παραδείγματα τα οποία καλό θα ήταν να τα ακολουθήσεις και στην καθημερινότητα σου:
Τα σκληρά ναι: Ας πούμε πως έρχεται το αφεντικό και σου λέει αν θέλεις να μάθεις να παίρνεις συνεντεύξεις από μικρούς και μεγάλους καλλιτέχνες, μουσικούς και πάει λέγοντας. Αν πεις ναι, αυτό σημαίνει πως θα έχεις περισσότερες υποχρεώσεις στην δουλειά σου, αλλά θα μάθεις κάτι καινούργιο, θα πάρεις εμπειρίες και θα γνωρίσεις καινούργιους ανθρώπους. Οπότε, μπορεί εν τέλη να έχεις περισσότερες υποχρεώσεις και ίσως να χρειαστεί να κάνεις και καμιά υπερωρία, αλλά θα σου βγει σε καλό.
Τα ατελείωτα όχι: Ας πούμε πως σου αναθέτουν να γράψεις ένα άρθρο για ένα θέμα το οποίο είσαι σίγουρος πως αν το καταφέρεις – που θα το καταφέρεις, αυτό είναι το μόνο σίγουρο – δεν θα βγει τόσο καλό όσο αν το έγραφε κάποιος άλλος. Απόρριψε το και με ειλικρίνεια ανέφερε τον λόγο για τον οποίο το απορρίπτεις. Το θέμα είναι κάθε δουλειά που ολοκληρώνεις να βγαίνει σωστή και όχι λανθασμένη επειδή φοβήθηκες πάνω στην στιγμή να την απορρίψεις. Γράφε άρθρα για θέματα τα οποία γνωρίζεις καλά.
Με όλα αυτά κατά νου και πολλά ακόμα, ξεκίνησα να κάνω πράξη ότι έμαθα από πιο έμπειρους ανθρώπους και προηγούμενες προϋπηρεσίες μου σε blogs. Κάθε φορά που γράφω ένα άρθρο, λίγο-πολύ περιέχει και κάποιες “περιοδικίστικες” φωνές μέσα – αλλά μόνο σε blogs που απαιτούν τέτοιες φωνές.
Εσύ έχεις γράψει ποτέ για κάποιο περιοδικό; Και ναι, τι σε δυσκόλεψε περισσότερο και τι εμπειρίες κέρδισες από αυτό; Θα χαρώ να ακούσω τις απόψεις σου στα σχόλια παρακάτω. 🙂
