Το Gutenberg είναι το πιο viral θέμα που αναφέρεται τους τελευταίους μήνες για το WordPress. Αν το όνομα σου ακούγεται γνώριμο, πολύ πιθανόν να το είδες στον Πίνακα Ελέγχου του WordPress blog σου, καθώς η ομάδα πίσω από την πλατφόρμα ξεκίνησε να το προωθεί σε όλους τους χρήστες παγκοσμίως.
Αν δεν έχεις την παραμικρή ιδέα για τι ακριβώς αναφέρομαι, τότε επίτρεψε μου να σου εξηγήσω τι είναι το Gutenberg και για πιο λόγο είναι τόσο σημαντικό.
Το Gutenberg είναι ο νέος κειμενογράφος του WordPress για να γράφεις και να επεξεργάζεσαι άρθρα και σελίδες. Προς το παρόν, είναι ένα απλό εξωτερικό plugin το οποίο μπορείς να εγκαταστήσεις ώστε να το δοκιμάσεις. Παρόλα αυτά, στην πέμπτη έκδοση του WordPress, το Gutenberg θα ενσωματωθεί στην πλατφόρμα και θα αντικαταστήσει τον κλασικό κειμενογράφο. Ως εκ τούτου, αν χρησιμοποιείς την πλατφόρμα του WordPress, πρέπει οπωσδήποτε να ξεκινήσεις να το μαθαίνεις από τώρα.
Στο σημερινό άρθρο θα προσπαθήσω να σου δείξω πως ακριβώς λειτουργεί το Gutenberg, τι νέα χαρακτηριστικά φέρνει μαζί του, πως μπορείς να το δοκιμάσεις και γιατί το WordPress αποφάσισε να το βάλει ως προεπιλεγμένο κειμενογράφο.
Σημείωση: Το Gutenberg βρίσκεται ακόμα σε δοκιμαστικό στάδιο και, ως εκ τούτου, υπάρχει μεγάλη περίπτωση να εντοπίσεις διάφορα προβλήματα. Έως ότου βγει η πέμπτη έκδοση του WordPress, το Gutenberg θα ‘ναι αρκετά σταθερό ώστε να λειτουργεί χωρίς προβλήματα.
Γιατί θα αντικατασταθεί ο κλασικός κειμενογράφος του WordPress με το Gutenberg;
Σε αντίθεση με το Blogger, το οποίο έχει παρατήσει η Google εδώ και χρόνια και ο κειμενογράφος του φαίνεται λες και σχεδιάστηκε το 1990, οι υπόλοιπες πλατφόρμες συνεχίζουν να εξελίσσονται και να αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο γράφονται και μορφοποιούνται τα άρθρα. Πάρε για παράδειγμα το Medium, το οποίο αυτή την στιγμή έχει έναν εξαιρετικά απλό κειμενογράφο με τον οποίο μπορείς να γράψεις ένα καλογραμμένο άρθρο, να προσθέσεις πολυμέσα με πολύ όμορφους (σχεδιαστικά) τρόπους και να εστιάσεις σε αυτό που έχει την μεγαλύτερη σημασία: στο περιεχόμενο. Το Gutenberg λοιπόν, είναι το μεγάλο βήμα του WordPress για να εξελιχθεί ακόμα περισσότερο και να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο γράφουμε και μορφοποιούμε τα άρθρα και τις σελίδες μας.
Το Gutenberg, όπως και πολλά αλλά εργαλεία και μεγάλες ενημερώσεις του WordPress, πήρε το όνομα του από τον Johannes Gutenberg, Γερμανός σιδηρουργός, χρυσοχόος, τυπογράφος και εκδότης, ο οποίος εισήγαγε την τυπογραφία στην Ευρώπη. Το έργο του έκανε τις γνώσεις και τις πληροφορίες διαθέσιμες σε εκατομμύρια ανθρώπους και έφερε εν τέλη μια σημαντική κοινωνική επανάσταση. Κάτι παρόμοιο προσπαθούν να κάνουν και οι προγραμματιστές πίσω από το Gutenberg, οι οποίοι έχουν βάλει ως στόχο να κάνουν ακόμα και τα πιο περίπλοκα layouts να είναι διαθέσιμα προς όλους, με το πάτημα ενός κουμπιού.
Το Gutenberg εστιάζει κυρίως στο να μετατρέψει όλο το περιεχόμενο σε πολλά διαφορετικά blocks και να παρέχει πολλαπλά layouts μέσα σε έναν κειμενογράφο. Ο κλασικός κειμενογράφος που γνωρίζουμε και αγαπάμε τόσα χρόνια, δεν είναι τίποτα περισσότερο από άλλον έναν κλασικό κειμενογράφο που θα βρεις σε κάθε πρόγραμμα, εφαρμογή και ιστοσελίδα. Όλα βρίσκονται στο ίδιο content layout και ορίζονται σε template αρχεία με τη χρήση HTML και CSS. Το Gutenberg, παρόλα αυτά, ήρθε για να αλλάξει ότι έχουμε μάθει μέχρι σήμερα.
Η καρδιά του Gutenberg είναι τα blocks
Το Gutenberg είναι βασισμένο σε διάφορα blocks. Κάθε block είναι μια ενότητα περιεχομένου μέσα σε ένα άρθρο ή μια σελίδα και μπορείς να το επεξεργαστείς, να το διαγράψεις, να το αλλάξεις ή να δημιουργήσεις περισσότερα. Ένα block μπορεί να περιλαμβάνει γράμματα, εικόνες (συμπεριλαμβανομένων galleries και slideshows), βίντεο, embeds (YouTube, Spotify κ.α.) και πολλά ακόμα. Στην περίπτωση των κειμένων, κάθε κείμενο, κάθε παράγραφος, κάθε λίστα ή κάθε επικεφαλίδα έχει το δικό της ξεχωριστό block.
Κάθε block μπορεί να μεταφερθεί σε διαφορετικό μέρος του περιεχομένου, πάνω ή κάτω, κάνοντας την επεξεργασία ενός άρθρου παιχνιδάκι. Μπορείς επίσης να αλλάξεις τις ρυθμίσεις κάθε block, έτσι ώστε να μορφοποιείς ένα άρθρο με εκατοντάδες διαφορετικούς τρόπους.
Το Gutenberg αλλάζει επίσης τον σχεδιασμό του κλασικού κειμενογράφου. Αντί να βλέπεις παράθυρα για κείμενο ή κώδικα, βλέπεις έναν καθαρό κειμενογράφο που στοχεύει στον μινιμαλισμό. Στο δεξί μέρος έχεις την κλασική sidebar από την οποία μπορείς να αλλάξεις τις ρυθμίσεις του άρθρου ή του κάθε block, αλλά πιο όμορφη και καθαρή. Μπορείς, φυσικά, να την κρύψεις.
Όταν ανοίξεις για πρώτη φορά το Gutenberg και προσπαθήσεις να γράψεις ένα καινούργιο άρθρο, τα πράγματα θα σου έρθουν λίγο.. απότομα. Πάμε λοιπόν να δούμε πως ακριβώς μοιάζει το Gutenberg και πως μπορείς να το χρησιμοποιήσεις.
Προσθέτοντας περιεχόμενο
Το να προσθέσεις περιεχόμενο για να δημιουργήσεις ένα άρθρο είναι λιγάκι περίπλοκο στην αρχή. Πως δημιουργείς ένα σωρό διαφορετικά blocks και πως προσθέτεις στο καθένα κείμενα, φωτογραφίες, βίντεο, quotes και πάει λέγοντας;
Η απάντηση είναι πως δεν κάνεις τίποτα. Απλά ξεκινάς και γράφεις όπως θα έκανες πάντοτε με τον κλασικό κειμενογράφο. Αν θέλεις να αλλάξεις παράγραφο, απλά πάτα το Enter κουμπί και θα αλλάξεις. Το σύστημα του Gutenberg θα δημιουργήσει αυτόματα μια νέα παράγραφο σε ένα καινούργιο block, το οποίο θα έχεις τη δυνατότητα να το επεξεργαστείς ή να το μορφοποιήσεις όπως επιθυμείς.
Για να δημιουργήσεις μια λίστα, απλά επέλεξε το “+” εικονίδιο και στη συνέχεια επέλεξε να δημιουργήσεις μια λίστα. Μπορείς ακόμα να επιλέξεις ένα σωρό γράμματα και στη συνέχεια να τα φτιάξεις ως λίστα.
Το ίδιο συμβαίνει και με τα quotes ή τις επικεφαλίδες, απλά επέλεξε το “+” εικονίδιο και δημιούργησε ένα quote (το οποίο έρχεται με δύο διαφορετικά στυλ), μια επικεφαλίδα ή οτιδήποτε άλλο επιθυμείς να προσθέσεις στο άρθρο σου.
Πατώντας το “+” εικονίδιο μπορείς να δημιουργήσεις ένα σωρό διαφορετικά blocks που περιλαμβάνουν λίστες, επικεφαλίδες, quotes, φωτογραφίες, galleries, slideshows, αρχεία, κουμπιά, μουσική, βίντεο, φωτογραφίες εξώφυλλων και πολλά ακόμα.
Πως να επεξεργάζεσαι το κάθε block
Ας υποθέσουμε πως έχεις γράψει ένα άρθρο, έχεις προσθέσει φωτογραφίες και τώρα θέλεις να κάνεις ορισμένες μορφοποιήσεις στα κείμενα σου. Πως επεξεργάζεσαι κάθε block ξεχωριστά; Απλά κάνεις κλικ με το βελάκι πάνω στο κείμενο που θέλεις να επεξεργαστείς και εκείνη την στιγμή θα εμφανιστούν ακριβώς από πάνω ορισμένες επιλογές. Από την sidebar στα δεξιά, αν επιλέξεις την επιλογή “Block” μπορείς να κάνεις ακόμα περισσότερες αλλαγές.
Με άλλα λόγια, κάνεις παρόμοια πράγματα που έκανες και στον παλιό κειμενογράφο, με τη διαφορά πως πλέον έχεις επιλογές οι οποίες κάποτε ήταν διαθέσιμες μόνο με plugins.
Πως να χρησιμοποιήσεις από τώρα το Gutenberg
Σε λίγο καιρό (δεν υπάρχει επίσημη ημερομηνία) το Gutenberg θα εισαχθεί στο WordPress και θα γίνει ο βασικός κειμενογράφος με τον οποίο θα γράφουμε όλοι τα άρθρα μας και τις σελίδες μας. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να το μάθεις από πιο πριν, ώστε να μην σου έρθει ξαφνικό.
Υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους μπορείς να δοκιμάσεις το Gutenberg: Ο πρώτος είναι να το εγκαταστήσεις στο WordPress blog σου. Ο δεύτερος είναι να το δοκιμάσεις από την online σελίδα επεξεργασίας που παρέχει το WordPress. Όποιον τρόπο κι αν επιλέξεις, σημασία έχει να μάθεις πως λειτουργεί και να ξεκινήσεις να το συνηθίζεις από τώρα.
Η προσωπική μου άποψη για το Gutenberg
Η ειρωνεία στην δική μου περίπτωση με το Gutenberg είναι πως, στην αρχή όταν το εγκατέστησα για πρώτη φορά σε ένα δοκιμαστικό blog που έτρεχα στο XAMPP, ακόμη κι ως ένας λατρεμένος χρήστης των δοκιμαστικών εφαρμογών/υπηρεσιών, κατευθείαν πήγα και έγραψα ένα review ενός αστεριού (από τα πέντε) στο WordPress.
Το πιστεύεις δε το πιστεύεις, αυτή την στιγμή που γράφεται το άρθρο, το Gutenberg ως plugin έχει λάβει μόλις δυόμιση στα πέντε αστέρια από τις συνολικές αξιολογήσεις που του έχουν δώσει οι χρήστες. Προφανώς αυτά είναι άσχημα νέα για την Automattic, την εταιρεία πίσω από το WordPress, αλλά και θετικά ταυτόχρονα.
Καλώς ή κακώς, το πρόβλημα με τους περισσότερους ανθρώπους είναι πως συχαίνονται τις μεγάλες αλλαγές – και λυπάμαι που αυτή τη φορά, ήμουν κι εγώ ένας από αυτούς – και όταν αναγκάζονται να τις δεχτούν, εκεί είναι που τα πράγματα δυσκολεύουν. Αν και στο WordPress υπάρχουν ένα σωρό διαθέσιμοι builders τους οποίους μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να γράφεις άρθρα, το Gutenberg είναι με διαφορά το καλύτερο – άσχετα με τις κριτικές των περισσότερων χρηστών. Το Gutenberg θα φέρει την επανάσταση της ηλεκτρονικής γραφής και μόλις ο κόσμος το συνηθίσει, θα καταλάβει πόσο λάθος έκανε.
Χρειάστηκα αρκετές ημέρες για να καταλάβω πόσο καλός και εξελιγμένος είναι ο συγκεκριμένος κειμενογράφος, αλλά χαίρομαι που δεν το ‘βαλα κάτω. Δεν ήταν η δυσκολία για να μάθω να το χειρίζομαι, καθώς είναι πανεύκολο στην χρήση, αλλά η τεράστια αυτή αλλαγή. Ποτέ μου δεν είχα ξανά χρησιμοποιήσει κάτι παρόμοιο στο παρελθόν. Ακόμα και ο κειμενογράφος του Medium ή του Dropbox δεν μπορούν να συγκριθούν με το Gutenberg.
Εκτός αυτού, υπάρχουν ήδη αρκετοί προγραμματιστές οι οποίοι έχουν δημιουργήσει νέα plugins τα οποία λειτουργούν μόνο με το Gutenberg και παρέχουν εκπληκτικές (το λέω και το εννοώ) επιλογές, νέα blocks, επιλογές μορφοποίησης και πάει λέγοντας. Τα themes – όπως το Tabor που είδαμε σε προηγούμενο άρθρο – που υποστηρίζουν το Gutenberg είναι ακριβώς αυτό που φανταζόμουν για το μέλλον των ιστοσελίδων. Full-width περιεχόμενο, με full-width, large, medium και small εικόνες που ταιριάζουν τέλεια μέσα σε κάθε άρθρο. Ενδιαφέρον στυλ των quotes, background χρώματα και εικόνες στα κείμενα και εξώφυλλα φωτογραφιών μέσα στα άρθρα, καθαρός και μινιμαλιστικός κειμενογράφος, όλα φαίνεται να δείχνουν προς το καλύτερο.
Εσύ χρησιμοποίησες το Gutenberg; Και αν ναι, πως σου φάνηκε; Θα χαρώ να ακούσω τις απόψεις σου στα σχόλια παρακάτω.
